Ενοποιημένη ατομική μονάδα μάζας u, amu
Το μέγεθος των ατόμων και των μορίων είναι ασύλληπτα μικρό και καθίσταται αδύνατος ο απόλυτος υπολογισμός της μάζας τους. Ωστόσο, με τη βοήθεια των ποσοτικών αναλύσεων καθαρών ουσιών, έγινε σύγκριση της μάζας των ατόμων και των μορίων με μία συγκεκριμένη μονάδα μάζας.
Η ατομική μονάδα μάζας (atomic mass unit, amu ή και πιο σύγχρονα u), ή μονάδα Ντάλτον με σύμβολο Da, εκ του ονόματος του δημιουργού της John Dalton, είναι μια μονάδα μέτρησης μάζας που χρησιμοποιείται για να εκφράσει ατομικές, μοριακές ή ιονικές μάζες. Αρχικά η μονάδα amu είχε προσδιοριστεί με βάση το ατομικό βάρος του 16Ο λόγω φυσικής αφθονίας του οξυγόνου. Καθώς όμως ανακαλύφθηκαν τα ισότοπα και συγκεκριμένα έγινε η ανακάλυψη των ισοτόπων 17Ο και 18Ο υπήρξε διαφορά μεταξύ της ατομικής μάζας στη Χημεία και του ατομικού βάρους της Φυσικής. Επομένως, από το 1961 καθιερώθηκε από το Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών ως βάση μέτρησης, η μάζα του ατόμου του 12C.
Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα (12C).
Να σημειωθεί ότι ο 12C είναι εκείνο το ισότοπο του άνθρακα που έχει 6 πρωτόνια και 6 νετρόνια στον πυρήνα του. Ως εκ τούτου, μία ατομική μονάδα μάζας υπολογίζεται ότι είναι ίση με 1,66 10-24 g, καθώς η μάζα ενός πρωτονίου ισοδυναμεί με τη μάζα ενός νετρονίου, που αντιστοιχεί με 1,66 10-24 g. Επομένως, ένα άτομο 1Η έχει μάζα 1u = 1Da = 1amu.
Πίνακας με σχετικές ατομικές μάζες ατόμων | ||
---|---|---|
Άζωτο |
Ν |
14 |
Άνθρακας |
C |
12 |
Αργίλιο |
Al |
27 |
Άργυρος |
Ag |
108 |
Ασβέστιο |
Ca |
40 |
Βάριο |
Ba |
137 |
Βρώµιο |
Br |
80 |
Θείο |
S |
32 |
Ιώδιο |
I |
127 |
Κάλιο |
K |
39 |
Κασσίτερος |
Sn |
119 |
Μαγγάνιο |
Mn |
55 |
Μαγνήσιο |
Mg |
24 |
Μόλυβδος |
Pb |
207 |
Νάτριο |
Na |
23 |
Νικέλιο |
Ni |
59 |
Οξυγόνο |
O |
16 |
Πυρίτιο |
Si |
28 |
Σίδηρος |
Fe |
56 |
Υδράργυρος |
Hg |
201 |
Υδρογόνο |
H |
1 |
Φθόριο |
F |
19 |
Φωσφόρος |
P |
31 |
Χαλκός |
Cu |
63,5 |
Χλώριο |
Cl |
35,5 |
Χρώµιο |
Cr |
52 |
Ψευδάργυρος |
Zn |
65 |